Dijital dünyada geçirdiğimiz zaman çoğaldıkça, sosyal bağlantılarımızı da dijital ortamlara taşıyoruz. Ancak bu kalabalık yeni evrende, yepyeni bir zorbalık çeşidi çıkıyor karşımıza. 

Siber zorbalık, hedef alınan kişiyi korkutmak, kızdırmak, taciz veya tehdit etmek, aşağılamak, utandırmak için dijital teknolojinin kullanılması olarak tanımlanıyor.

Bilgi paylaşımına izin veren herhangi bir çevrimiçi araç, siber zorbalık için bir platform haline gelebilir. Özellikle gün geçtikçe daha sık vakit harcadığımız sosyal medya platformları ve dünyanın her yerinden insanların bir araya gelebildiği çeşitli dijital sosyal ortamlar, zorbalığın bu yeni çeşidi için zemin oluşturuyor. Siber zorbalık, sosyal medya, e-posta, mesajlaşma uygulamaları, kısa mesajlar, forumlar, oyunlar ve içerik paylaşılabilecek her türlü mecrada gerçekleşebiliyor.

Her yaş grubu siber zorbalığa karşı savunmasızdır, ancak çocuklar ve gençler yaygın kurbanlardır. Yapılan anketlerde, her 4 ergenden 1’i zorbalığa maruz kaldığını ve her 6 ergenden 1’i de dijital ortamlarda zorbalık yaptığını itiraf ediyor.

Çocuğunuzu Nasıl Koruyabilirsiniz?

Ona yardım etmenin ilk adımı, siber zorbalığın ne olduğunu doğru şekilde anlatmaktır.

Siber zorbalığın hedefi olan birçok çocuk, internet veya cep telefonu ayrıcalıklarını kaybetme korkusuyla yaşadıklarını ebeveynleri ile paylaşmaktan çekinir. Size gelerek doğru olanı yaptığını ve bu problemi beraber çözebileceğinizi bilmesi oldukça önemli. Bunun için öncelikle, siber zorbalık kavramının aile içinde biliniyor ve konuşuluyor olmasını teşvik etmelisiniz.

Buna ek olarak, siber zorbalığı önlememenin uzmanlarca belirlenen kimi temel adımları şöyle sıralanabilir: 

1. Engellemekten çekinmeyin

Zorbalık eden profili engelleyerek istenmeyen e-postalar, anlık iletiler veya mesajların önüne geçin. 

2. Çevrimiçi güvenliğe dikkat edin 

Çocuğunuza hesap şifrelerini, diğer hassas bilgilerini ya da çevrimiçi konumunu paylaşmaması gerektiğini öğretin. Dijital güvenlik esasları hakkında bilgilenmesini sağlayın.

3. Çevrimiçi dünyasına dahil olun 

Çocuğunuzla sanal ortamda bağlantı kurmak onu potansiyel tehlikelerden uzak tutmak için güçlü bir yöntemdir, ancak bunu onu rahatsız ve pişman etmeyecek şekilde yapmanın bir yolunu bulun ve muhakkak rızasını alın. 

Yetişkinler Arasında Siber Zorbalık

Yapılan araştırmalar, çevrimiçi nefretin hızla yayıldığı ve yetişkinlerin de siber zorbalıktan sıklıkla payını aldığını doğruluyor.

18-25 yaş arası genç yetişkinler öncelikli hedef olsa da,

·       26-35 yaş arası yüzde 24, 

·       46-55 yaş arası yüzde 13, 

·       66+ yaş grubu ise yüzde 6,5 olmak üzere siber zorbalığa maruz kalıyor.

Ünlüler de, çevrimiçi olarak en çok hedeflenenler arasında. Sosyal medya sayesinde her zamankinden daha ulaşılabilir durumda olan ünlü kişiler, sıklıkla kötü eleştiriler ve çirkin yorumlarla karşılaşabiliyorlar. Bu olumsuz yorumların zorbalığa dönüştüğü noktada ise hem ülkemizde hem dünya çapında çoğu ünlü isim, çareyi paylaşımlarını yoruma kapatmakta buluyor. 

Elbette tüm bu dijital drama ile uğraşmak için ünlü bir kişi olmanıza gerek yok. Birçoğumuz siber zorbalığın hedefleriyiz ve başkalarının çevrimiçi davranışlarını kontrol edemesek de, kendi deneyimlerimizi iyileştirmek için bazı adımlar atabiliriz:

·       Harekete geçmek için kendi başınıza gelmesini beklemeyin. Uygunsuz bir yorumla karşılaştığınızda veya dijital tacizle boğuşan birini gördüğünüzde sessiz kalmayın. Kötüye kullanılan içeriği, yayınlandığı sosyal platforma bildirin. Bu tarz içeriklerin yayılmasına aracı değil, engel olun. Hedef olan ve bundan zarar görenlere destek olun.

·       Zorbalıkla karşılaştığınızda mümkün olduğunca birebir diyaloğa girmemeye çalışın. Ekran görüntüsü, konuşma kaydı gibi verileri olası bir kanıt ihtiyacı için saklamayı tercih edebilirsiniz. Öncelikle bulunduğunuz dijital platform üzerinden kişiyi şikayet edin, eğer kanunlara aykırı bir durumla karşı karşıyaysanız (taciz, hakaret, tehdit gibi) yasal yolla hakkınızı arayabileceğinizi unutmayın.

·       Kullandığınız platformun gizlilik ayarları hakkında bilgilenmek için zaman ayırın. Bazı platformların dijital güvenlik prensipleri karmaşık gözükebilir ancak güvenliğiniz için, tüm bu kuralları bilmenizde ve gizlilik ayarlarınızı ihtiyaçlarınıza göre kullanmanızda fayda var.